GIỐNG THUẦN VÀ GIỐNG LAI F1 – CHỌN GÌ HỢP LÝ?

Chắc các bạn thường nghe quảng cáo “giống lai F1” giống thuần, tự để giống, giống lai F1 có để được không?… rồi có bạn nhầm lẫn “giống GMO cho năng suất cao và kháng bệnh khỏe, cứ thấy cái gì to to một tí là gắn cho nó cái mác GMO. Bài viết sau đây được tổng hợp từ nhiều nguồn thông tin sẽ cho định nghĩa thế nào là giống thuần và giống F1 . Giống thuần (hay trên bao bì thường ghi là giống op) là kết quả chọn lọc nhiều năm . Nó chỉ thích hợp với một vùng khí hậu nhất định. Nếu các cây trồng có tính thụ phấn trong,  thì hạt đời sau sẽ giữ được tính chất giống nguyên bản so với bố mẹ. Còn nếu cây trồng thụ phấn chéo như ngô, cà chua, dưa chuột thụ phấn ong… thì hạt giống đời sau sẽ dần dần thay đổi tính chất , sẽ thành tạp giống. Nếu cách ly tốt và  thụ phấn bằng tay có kiếm soát thì giống thuần ưa thích của các bạn sẽ giữ được tính nguyên bản qua nhiều năm.     Đặc điểm giống thuần:

• Rất rẻ, có thể tự để giống, thích hợp với 1 vùng khí hậu nhất định. Nhân dân vùng đó có thể không khó khăn để trồng giống của họ. Các bạn nghe thấy cà chua múi Tương Dương Nghệ an, gạo nếp cái hoa vàng, vải thiều Thanh Hà, nhãn lồng Hưng yên . Nếu đi vùng khác, xác xuất không quen khí hậu là rất cao, hoặc là sản phẩm sẽ không ngon
• Có những tính chất rất đặc biệt và chất lươngj sản phẩm cao, được biết đến trong dân gian.

  Với kỹ thuật chọn giống hiện đại ngày nay, họ nghiên cứu ra 1 loại giống có tên “giống lai thế hệ thứ nhất – hay lai F1”.  Đây là giống, họ tận dụng ưu thế lai cho ra thế hệ sau vượt trội so với bố mẹ. Hiểu nôm na là bố lùn, mẹ lùn, lai ra con cao. Họ nghiên cứu nhiều năm , tính toán hệ số “ưu thế lai”, rồi làm bố mẹ  chỉ lai với nhau mà không lai với ai khác, hay lai có định hướng . Rõ ràng là một công việc tốn kém rất nhiều. Đặc điểm giống lai F1:

• Năng suất cao, thông thường cao hơn bố mẹ 50%, sản phẩm đẹp, đồng đều. Vì thế giống lai F1 thường được các trang trại, farm nhà lưới ưa thích vì tính chất hàng hóa của sản phẩm cao , bán được giá hơn. Hơn nữa có những giống như dưa chuột tự thụ phấn, trồng trong nhà lưới không có ong thì chỉ có lai F1 mới giải quyết được.

 

• Tích hợp tính kháng bệnh mới nhất. chịu nóng chịu lạnh , chịu stress môi trường giỏi. Tưởng tượng như, với hiện trang canh tác ồ ạt như hiện nay sẽ có một số bệnh mới xuất hiện. Giống lai F1 được nghiên cứu từ trước sẽ đứng vững hơn các giống cũ giữa vùng dịch.

   

• Giá thành hạt giống đắt, đôi khi giá bán tính bằng hạt. Không để được giống đời sau. Nếu để lại giống, hạt sẽ phân ly. Cây đời sau không giữ được ưu thế lai vượt trội. Giống cho năng suất cao chỉ  khi người trồng có trình độ cao xử lý tốt các điều kiện ngoại cảnh.

Hy vọng các bạn chọn được những giống hợp lý nhất cho khu vườn của mình.

29-1-2019  

Nguyễn thị Thùy Linh